APPSC CURRENT AFFAIRS : NISAR 2020, GSLV-MK-3, GSAT-16 and LAM

                                              నిసార్ 

NISAR అంటే ఏమిటి ?

పూర్తి పేరు	NASA-ISRO Synthetic Aperture Radar (NISAR) mission
ఎప్పుడు ప్రయోగిస్తారు	2020

ఈ మిషన్ వలన  ఉపయోగం ఏమిటి  ? 

• భూమి మిధ ఉండే భూ తలం , హిమ తలం , హిమశికరాలు , అగ్ని పర్వతాలు , భూ కంపాలలో వచ్చే మార్పులును అద్యననం చేస్తుంది 
• ఆ మార్పులుకు గల కారణాలును , వాటి వాళ్ళ సంబవించే పరిణమాలును అంచనా వేస్తుంది. 
• ఇది L - బ్యాండ్ మరియు S బ్యాండ్ లను వినియోగించడం వలన భూమిని ఒక సెంటీమీటర్ రేజల్యుసన్ తో చిత్రికరించగలదు. 
• దీనివలన వాతావరణంలోసంబవించే మార్పులును తెల్సుకోవచ్చు 
• సహజ విపత్తులును ముందుగా గుర్తించ వచ్చు 

ఎవరు ఏ పరికరాలును సమకూరుస్తారు ?

NASA	ISRO
L-band సింథటిక్ అపెర్చార్ రాడార్  (SAR) GPS ఘన స్థితి లో ఉన్న రికార్డర్	S-Band లాంచ్ వెహికల్  స్పేస్ క్రాఫ్ట్ బస్సు

GSAT-16: కమ్యునికేసన్ శాటిలైట్ 

• ప్రస్తుతము ఉన్న శాటిలైట్ : INSAT -3E 
• INSAT-3E : ఇది రేడియో , టీవీ , ఇంటర్నెట్ (అంతరజాలం) లకు కావలసిన సంకేతలును అందిస్తుంది 
• ఇది ఒక దశాబ్ద కాలం గా పనిచేస్తుంది , కావున దీని జీవిత కాలం ముగిసింది. 
• అందువలన INSAT -3E ని GSAT-16 తో బర్తి చేస్తున్నారు 

GSAT-16: ముఖ్యాంశాలు 

ఎప్పుడు ప్రయోగిస్తారు	2015, జూన్
రకం	కమ్యునికేసన్ ఉపగ్రహం  టివి రేడియో ఇంటర్నెట్ కొరకు
బరువు	3100 kg
ప్రయోగ వాహన నౌక	European Ariane-5 launcher

                                 GSLV MARK-3

PSLV మరియు GSLV మద్య భేదాలు 

PSLV	GSLV
Polar satellite launch vehicle	Geosynchronous satellite launch vehicle
మొదటి ప్రయోగం  1993	2001.
మోయగల బరువు : 1600 కె జి	2500 కె జి
CARTOSAT, RISAT, OCEANSAT, RESOURCESAT లాంటి రిమోట్ సెన్సింగ్ శాటిలైట్ లలో వాడారు	INSAT 2E, 3A…., GSAT-2,8,12. లాంటి ఇండియన్ శాటిలైట్ లలో వాడారు
PSLV-XL: ఈ శ్రేణిలో అత్యాదునికమైన వాహన నౌక ఇది  1750 kg వరుకు మోయగలదు .దీనిని చంద్రయాన్ రిసాట్ లాంటి ఉపగ్రహాల ప్రయోగాలలో వాడారు	నూతన శ్రేణి :  GSLV MK-3

What is GSLV Mk-3?

 GSLV -Geosynchronous satellite launch vehicle యొక్క నూతన శ్రేణి 

GSLV , GSLV MK -3 మద్య భేదం 

(సాదారణ ) GSLV	GSLV Mk-3
మోయగల భరువు :  2500 kg వరుకు	4500-5000,  INSAT-4 ఉపగ్రహాల ప్రయోగానికి వాడుతారు  ఇప్పటి వరకు ఇన్సాట్-4 ప్రయోగానికి యూరోపియన్ స్పేస్ ఏజెన్సీ కి చెందిన ఏరియన్ లాంచ్ వెహికల్ ని వాడేవాళ్ళం
పొడువు : 49 మీటర్లు	కేవలం 42.4మీటర్లు
బరువు : 414 టన్నులు	629టన్నులు .

• ఈ సంవత్సరం నవంబర్ / డిసెంబర్ లో ఇస్రో దీనిని పరీక్షిస్తుంది. 

GSLV MK-3 కి మూడు దశలు కలవు .

1వ దశ	ఘన ఇందన దశ
2వ దశ	ద్రవ  ఇందన దశ
3వ దశ	క్రయోజెనిక్ ఇంజిన్ .

GSLV MK-3 కి వివిధ దశల గల కక్ష్యలలో లో ఉపగ్రహాన్నిపెట్టగల సామర్ద్యం గలదు  :

• GTO (జియో ట్రాన్స్ ఫెర్ ఆర్బిట్ )(కక్ష్య = ఆర్బిట్ )
• LEO (లో ఎర్త్ ఆర్బిట్ )లేదా పోలార్ ఎర్త్ ఆర్బిట్ 
• మద్యస్థ ఆర్బిట్ లు 
• పై ఆర్బిట్ లలో దేనిలోనైన ఉపగ్రహాన్ని పెట్టగల సామర్ద్యం గలదు 

Liquid Apogee Motor (LAM)

రెండు రకాల ఉపగ్రహ ప్రయోగ(లాంచ్) ఇంజిన్ లు  కలువు  

ఘన ఇంధనం	ఒక్కసారి దీనిని మండిస్తే , ఇందనం అయ్యేవరకు నిరంతరం పనిచేస్తుంది  కావున దీని వేగాన్ని నియంత్రంచాలేము
ద్రవ ఇందనము	ప్రయోగ వాహన నౌక కావలిసిన వేగాన్ని అందుకున్నాక వీటిని అపేయవచ్చు  వీటిని అవసరం అనుకున్నప్పుడు మరల స్టార్ట్ చేయ వచ్చు కావును ఉపగ్రహాన్ని నిర్ణిత కక్ష్యలో సురిక్షతంగా చేర్చవచ్చు

• LAM- Liquid Apogee Motor: ద్రవ ఇందనము తో నడిచే ఇంజిన్ లలో వాడే ఒక పరికరం. 
• LAM - ఉపగ్రహం నిర్ణిత కక్ష్యలో చేరేందుకు వాడుతారు .
• LAM లో ఉండే రసాయనాలు : హీలియం , నైట్రోజన్ టెట్రా ఆక్సైడ్ , మోనో ఇథైల్ హైడ్ర జైన్ 
• ఇస్రో  దీనిని ఇన్సాట్ ఉపగ్రహాల ప్రయోగాలు లో వాడడానికి తాయారు చేసింది 
• దీనిని ఈ మద్య కాలం లో మంగళయాన్ మరియు IRNSS ప్రయోగాలలో వాడారు. 

APPSC - Current Affairs - IRNSS , PSLV-C26 , GAGAN topics

APPSC Current Affairs - Nobel Prize winners -2014